دانلود پاورپوینت با موضوع مقرنس در معماری ایران
بخشی از متن تحقیق:
مُقَرنَس یا آهو پای[۱] یکی از عناصر تزئینی معماری ایرانی است[۲] که
گونه‌ای پیش کردگی یا تاقچه‌بندی آذینی در زیر گنبدها یا نیم‌گنبدهای روی
ایوان‌ها و درگاه‌ها، با آجر یا گچ و کاشی است که در آن هر رده از تاقچه‌ها
از رده زیرین خود پیش می‌نشیند تا درگاه به هم آید.
انواع مقرنس
مقرنسها از لحاظ شکل به 4 دسته تقسیم می شوند:
مقرنسهای جلو آمده: مقرنسهایی را میگویند که مصالح آن از خود بناست. و در
نهایت سادگی و بدون هیچگونه پیرایه ای به صورت آجر یا گچی ،انتهای سطوح
خارجی نمای بیرون ساختمان را آرایش می دهند و استحکام آنها زیاد است.
مقرنسهای روی هم قرار گرفته: گذشته از مصالح به کار رفته اصلی بنا مانند
گچ و آجر وسنگ، در سطوح داخل و خارج بنا به کار می روند. و غالبا در چند
ردیف (دو تا پنج یا بیشتر) روی هم قرار دارند و دارای ثبات متوسطی است.
مقرنسهای معلق: شبیه همان منشورهای آهکی آویزان در غارهاست که اصطلاحا
استلاکتیت نامیده میشوند. و غالبا از چسباندن مواد مختلف چون گچ، سفال
،کاشی و ... به سطوح مقعر داخل بنا صورت می گیرند. که اویزان به نظر میرسند
و دارای ثبات کمی می باشند.
مقرنسهای لانه زنبوری: چنانکه از تام این دسته از مقرنسها پیداست،شبیه
لانه زنبور و در مجموع کندوهای کوچک بر روی هم قرار گرفته اند. این دسته از
نظر شکل ظاهری شبیه به مقرنسهای معلق اند.
در کتاب هنر اسلامی هانری مارتین آمده است:
عنصر تزئینی بسیار مشخص تزئین اسلامی استالاکتیت است، زیرا شکل ترکیبات
سنگی را که، در غارها با رسوب و تراکم املاح آهکی تشکیل شده، بخاطر
می‌آورد.
استالاکتیت بسیار ساده با هفت عنصر منشوری که می‌تواند بهم وصل شود به صورت یک جلوآمدگی، تشکیل شده است.
این هفت عنصر در سطح مستوی یک مستطیل و دو مثلث یکی قائم الزاویه ودیگری متساوی‌الساقین، بدست می‌دهد.
این شکل‌ها می‌تواند با هریک از پهلوهای خود جفت و جور شودوچیزی که موجب سهولت عده زیادی ترکیبات است .
مقرنس معمولاً در سطوح مقعر گوشه‌های زیر سقف ایجاد می‌شود و احتمالاً فکر
.اینکه گوشوار به این المان تزئینی منشاء داده است تقویت شده است
واحد مقرنس ربع گنبد یا در واقع یک هشتم کره و در اینصورت خود یک قسمت از
دیواره حجم کره و به عبارت دیگر سطح کوچک مقعری است که با سایر .سطوح مشابه
خود یک سطح مقعر بزرگتر را زینت می‌دهد
مقرنس تزئینی از قرار گرفتن سطوح مقعر در کنار هم و یا روی هم بطور مرتب و
یا متضاد تشکیل می‌شود و در این صورت عبارت از ردیفها و یا قطارهای افقی و
عمودی خواهد بود که دیواره‌های آنها و یا بطور بهتر فصول مشترک آنها چون
استالاکتیت آویزان بنظر خواهد رسید و گاهی خانه‌های لانه زنبوری را القاء
خواهد کرد
مقرنس به آنچه شبیه نردبان و پله پله ساخته شده باشد گفته می شود که مانند آویزه هایی قندیل مانند ساخته می شود.
به مقرنس قطار بندی نیز می گویند.
در واقع مقرنس چیزی شبیه پوزه آهو می باشد.
به فاصلۀ هر یک چهارم مقرنس که از یک طرف آغاز و به ضلع دیگر زمینه مقرنس متصل می شود یک قطار می گویند.
