آشنایی با معماری اسلامی کاخ چهلستون اصفهان ۴۵ صحفه پاورپوینت (متن و عکس)
بخشی از مطالب:
کاخ چهل ستون اصفهان
کاخ چهلستون که بنا به کتیبه معرف تاریخ آن، با نام مبارک‌ترین بنای دنیا
یاد شده، از زیباترین یادمان‌های عصر صفوی در اصفهان امروزی است.
در ضلع جنوبی «میدان نقش جهان» باغی وسیع در خیابان سپه به نام «کاخ
چهلستون اصفهان» وجود دارد که پس از سالها، هنوز پذیرای علاقمندان به این
اثر تاریخی نصف جهان است. به گفته برخی مورخان، «شاه عباس اول» جشن نوروز
بیست و سومین سال سلطنت خود را در این کاخ برگزار نموده است. این کاخ محل
پذیرایی رسمی «شاه عباس دوم» از میهمانان خود بود. شاه عباس دوم که از سال
۱۰۵۲ تا ۱۰۷۷ هجری قمری در اصفهان سلطنت مینموده، شهر اصفهان را از جنوب و
غرب گسترش داد. وی همانند شاه عباس اول، علاقه فراوانی به ساختن بناهای
مختلف مذهبی، کاخها، پلها و مدارس داشت. به نوشته کتاب «روضه الصفا»، شاه
عباس دوم «عمارت چهلستون»، «پل خواجو»، «باغ طاووس خانه»، «باغ شبکه»،
«باغ قوشخانه» و «باغ سعادت آباد» را ساخت و «چهارباغ بالا» و «باغ
هزارجریب» را مرمت نمود. همچنین «تالار کاخ عالی قاپو» و کاشیکاری «صحن
امام رضا (ع)» در مشهد نیز از کارهای او به شمار می آید.
باغ چهلستون در شرق خیابان چهارباغ عباسی و جنوب خیابان سپاه و غرب میدان
نقش جهان واقع شده است. باغ چهل ستون در گذشته، ۶۷۰۰۰ متر مربع وسعت داشت.
در جنوب شرقی باغ، عمارت استانداری از عهد قاجار باقی مانده و برج هشت ضلعی
سه طبقه بلندی نیز از دوره صفوی دیده می شود. باغ چهلستون سه در ورودی
داشته که در قدیمی آن، رو به شرق قرار گرفته است. در هنگام ورود به باغ از
سردر اصلی آن، پس از طی مسافتی نه چندان زیاد، به استخر بزرگ جلوی عمارت و
آنگاه به خود بنا خواهیم رسید. محور اصلی باغ، جهت حرکت را به کمک درختانی
در دو سو به سمت کاخ اصلی نشان می دهد. باغ چهلستون دارای شیب بسیار کمی
بوده که به جاری شدن آب در جوی ها کمک نموده و به گونه‌ای بنا گردیده که
امکان دسترسی به آن از سایر باغ‌ها فراهم بوده است. آب باغ در گذشته از
شاخه ای از مادی «فدن» تامین می شده که پس از طی مسافتی از انتهای باغ وارد
میدان نقش جهان می‌شد. در حال حاضر، آب باغ از چاهی عمیق تامین می شود.
پوشش گیاهی باغ چهلستون در حال حاضر عبارت است از درختان کاج ایرانی،
نارون، افرای سیاه، چنار و عرعر. در باغچه های اطراف کاخ، گلهایی فصلی
کاشته شده که در جنوب باغ در گلخانه پرورش داده می شود. مساحت کاخ ۲۱۲۰ متر
مربع می باشد. محل بنای عمارت یک متر از سطح باغ بلندتر است. قطعات
کاشیکاری «مسجد آغاسی»، «مسجد خواجه علم» و «مسجد درب جوباره» روی دیوار
جنوبی باغ نگهداری می شوند. از سردر کاشیکاری بنای تاریخی «درب کوشک» مورخ
سال ۹۰۲ از عهد «رستم آق قویونلو» نیز در ضلع غربی باغ محافظت می شود. سردر
کاشی کاری «مسجد قطبیه» که در زمان شاه طهماسب اول ساخته شده برای حفاظت
به بنای چهل ستون واقع بر روی دیوار جنوبی باغ انتقال یافته است. آثاری به
جا مانده از «قصر آئینه خانه» که در واقع دو قطعه به شکل سر چهار شیر هستند
در دو باغچه ورودی باغ نگهداری می شوند.
