معماری مصر
بخشی از مطالب:
طی ۱۰ هزار سال تمدن مصر باستان که در دره نیل واقع شده یکی از شاخصترین
تمدنهای زمانه خود است. حتی امروزه آثار معماریی مانند مجسمهٔ ابوالهول و
اهرام سهگانه جزو فهرست میراث فرهنگی یونسکو بهشمار میآیند.
معماری مصر باستان را بر پایه مصالح مورد استفاده به دو دسته میتوان تقسیم کرد.
بناهایی که از خشت (آجر نپخته) در ساخت آنها استفاده شدهاست.
بناهایی که از سنگهایی نظیر بازالت، آهک، مرمر و گرانیت ساختهشدهاند.
آثار معماری به جا مانده از تمدن مصر باستان با توجه به مصالحی که در ساخت
آنها به کار رفته است به طور کلی به دو دسته تقسیم میشوند. دسته نخست
بناهایی هستند که مصالح به کار رفته در آنها آجر نپخته بوده است. از این
نوع آجر در ساخت خانههای مصری در طول تمدنهای فراعنه، یونانی، قبطی و
اسلامی استفاده میشده است و امروزه در ساخت خانههای روستایی کاربرد دارد.
نوع دوم معماری سنگی است.
مصریها قومی ابدیت گرا بودند. در مصر هر معماری که مربوط به آن د نیا باشد
سنگی است و هر معماری که مربوط به این دوران باشد خشتی و فانی است.
گذشته از معماریی که در خدمت مذهب و مراسم تدفین بود نوع دیگری از معماری
با نام معماری نظامی نیز در مصر رواج داشت که معرف آن قلعهها و برجهایی
بودند که در آن زمان ساخته شدهاند این نوع معماری در دوران حکومت آل ایوب
به اوج خود رسید که نمونههای بارز این سبک معماری قلعه صلاحالدین و دژ
المظفراست.
شکی نیست که قاهره بعد از اسلام تا پایان دوران عثمانی کماکان شاهکار
معماری جهان محسوب میشد که دیوارهایی دور تا دور آن را محصور کرده بود.
دروازههای باشکوهی برای تردد به این شهر در بین این دیوارها ساخته شده
بودولی تنها دروازههای بابالنصر، بابالفتوح و بابالزویلا باقیمانده است.
در دوره بعد از این ساخت کلاً عوض شد و ساخت معبد و مقبره سنگی و صخرهای
صورت گرفت یعنی صخره را سوراخ کرده و داخل آن مقبره میساختند. مشهورترین
آنها مقبره خنوم حوتپ در ۲۱۸۰ق. م و مقبره آمنمحت در بنی حسن میباشد؛
مقبره سنگی خنوم حوتپ
معابد در مصر دو دستهاند: یکی معابد برای عبادت خدایان مثل معبد هوروس در
ادفو و دیگری معابد برای مردگان مثل معبد ملکه حتشپسوت در دیرالبحری و معبد
تخته سنگی غول آسای رامسس دوم در ابو سمبل
برای مثال معبد حتشپسوت: این مجموعه در دامنه کوه جاسازی شده و ترکیب هیجان
انگیزی را با معماری و طبیعت بوجود آورده است. سطوح تراسها با راهروهای
ستون دار جانبی بوسیله معبدی شیب دار به یکدیگر متصل میشوند در وسط تراس
بالایی هرم کوچک “سنگی به عنوان نشانی از مقبره قرار دارد. محل دفن فرعون
در خارج از مجموعه در دل کوه جای داده شده بود. این معبد ترکیبی از عظمت
اهرام دوره پیشین و تالارهای ستون دار چند طبقه است.
معبد حتشپسوت معماری بناها و کاخهای پادشاهی کهن مصر باستان: در حدود ۳۰۰۰
قبل از میلاد مسیح مصر سفلی و مصر علیا توسط فرعونی بنام تامر با هم متحد
شد و اولین سلسله با یک سیاست واحد” ترکیبی از دو فرهنگ را به مورد اجرا در
آورد پس از گذشت این دوره به تدریج معماری مصطبه آغاز شد.