شیوه های شهرسازی و معماری اسلامی
بخشی از مطالب:
بررسی خصوصیات اسلامی شهرها و قابلیت تمایز شهرهای اسلامی بعنوان محصول یکی
از فرهنگ های بزگ جهان بیانگر وجود دو دوره زمانی تاثیر گذاری اسلام بر
شهرسازی است یک دوره که تا پیش از قرن 19 میلادی بود و شهرها را تکامل
تدریجی و اهنگ رشد اندک بیشترین شواهد تاثیر پذیری از فرهنگ اسلامی را در
خود داشتند ..
شهرسازی واژهٔ معادل Municipal Engineering است که در سیستم دانشگاهی ایران
در ردهٔ مهندسی طبقه‌بندی شده است اما معمولاً در دانشکدهٔ هنر و معماری
ارائه می‌گردد. تاریخچهٔ ساخت و کاربرد این واژه در فارسی برمی گردد به
حضور کارشناسان آلمانی در ایران در دههٔ بیست خورشیدی که در برابر یک واژهٔ
آلمانی با همین مفهوم مشابه ساخت و ساز شهر قرار داده شد.
شهرسازی در یک تعریف عام عبارتست از مداخله و تنظیم فضا و فعالیت به منظور
بهبود کیفیت زندگی ساکنان. در کتب درسی دانشگاهی آمده است که مجموعهٔ
روش‌ها و تدابیر ارزشمند و مفیدی که متخصصین امور شهری به وسیلهٔ آن شهرها
را بهتر می‌سازند، به شهرسازی یا علم تنسیق شهرها شهرت دارد.[۱] و یا
شهرسازی عبارت است از مطالعهٔ طرح‌ریزی و توسعهٔ شهرها با در نظر گرفتن
احتیاجات اجتماعی و اقتصادی با توجه به حداقل رساندن مشکلات شهری و
پاسخ‌گویی به نیازهای عمومی جمعیت شهری.
[۱] واژه شهرسازی به علت میان رشته‌ای بودن آن، واژه‌ای درست است[۲] زیرا
گرایش طراحی شهری نیز در مقطع فوق لیسانس در ایران ارائه می‌شود که مباحث
زیبایی شناسی و منظر شهری در آن بیشتر از برنامه ریزی شهری به چشم می‌خورد.
همچنین در مقطع کارشناسی، دانشجویان واحدهای درسی مهندسی آب و فاضلاب و
مهندسی ترافیک و جامعه‌شناسی و … را نیز می گذرانند که این نشان از میان
رشته‌ای بودن شهرسازی دارد و نمی‌توان نام آن را فقط برنامه ریزی شهری
گذاشت زیرا در برنامه ریزی شهری اسکیس و راندو و پرزانته و مباحث زیبایی
شناختی کمتر وارد می‌شود و طراحان شهری بر این مباحث مسلط هستند همچنین یک
شهرساز باید بتواند کارگروه‌های مختلف را مدیریت نماید و مهندسین رشته‌های
مختلف را در یک پروژه متمرکز و کنترل نماید. تخصص‌هایی از جمله طراحی شهری،
برنامه ریزی شهری، متخصص gis، نقشه‌بردار، جامعه‌شناس، مهندس تأسیسات و
…[۳]
