فایل پاورپوینت کاروانسرا
فایل پاورپوینت کاروانسرا
بخشی از مطالب:
کاروانسرا، در خاورمیانه به مسافرخانه‌ها یا مهمان‌خانه‌هایی که در فضای
بزرگ برای راحتی کاروان‌ها هستند گفته می‌شود. اغلب در این نوع
مهمان‌خانه‌ها که حیاطی بزرگ دارند، مسافران برای شب توقف می‌کنند.
کاروانسرا یا تیم ترکیبیست از کاروان (کاربان) به معنی گروهی مسافر که
گروهی سفر می‌کنند؛ و سرای، به معنی خانه و مکان. هردو واژه برگرفته از
زبان پهلوی است.
ساده‌تر از همه چنین می‌توان گفت که کاروانسرا ساختمانی است که کاروان را
در خود جای می‌دهد و بزرگ‌ترین نوع ساختمان های اسلامی است. پلان آن
معمولاً مربع یا مستطیل شکل است، با یک ورودی برجسته عظیم و بلند، معمولاً
ساده و بدون نقش، با دیوارهایی که گاهی اوقات بادگیرهایی در انتهای آن
تعبیه شده‌است. یک دالان با طاق قوسی که مابین ورودی و حیاط داخلی قرار
گرفته‌است، فضای کافی را برای جا دادن حیوانات بارکش فراهم ساخته‌است. بر
روی سکوی برآمده‌ای که در پیرامون این حیاط قرار گرفته‌است، طاقگان‌هایی
واقع شده‌اند که نمای داخلی را مفصل بندی می‌کنند. در پشت آنها حجره‌های
کوچکی برای منزل دادن مسافران ساخته شده‌است. در کاروانسراهای دو طبقه، از
حجره‌های پایینی برای انبار کردن کالاها و از حجره‌های بالایی برای منزل
دادن مسافران استفاده می‌شد.
پررونق‌ترین دوره احداث و مرمت کاروانسراها را می‌توان دوره صفویه دانست.
در این دوران بود که شاه عباس یکم با توجه به تدبر خود، تصمیم به بازسازی و
احیای جاده ابریشم نمود و یکی از الزامات این کار را احیای کاروانسراها
می‌دانست. پژوهشگران همین موضوع را یکی از دلایل اشتهار بیشتر کاروانسراها
به کاروانسرای شاه عباسی می‌دانند. هر چند ممکن است چندی از کاروانسراهای
بازسازی شده کاروانسراهای پیش از صفویه باشد. از جمله کاروانسراهایی که در
دوره صفویه ایجاد شده، کاروانسرای شاه عباسی کرج است که این کاروانسرا در
زمان شاه سلیمان صفوی و بین سال های ۱۰۷۸ تا ۱۱۰۹ احداث گردیده‌است.
کاروانسرایی را که بیشتر برای نگهداری اسب و چهارپایان استفاده می‌شده‌است
را رباط می‌گفتند ولی کاروانسرا بیشتر به طبقه اعیان و حکومتی تعلق
داشته‌است. نوع سومی نیز وجود داشته که به آن ساباط می‌گفتند. ساباط در اصل
سایه بان یا سایه باد بوده؛ یعنی سایه بانی در مسیر باد.
در این دوره، معماری کاروانسراها از دیدگاه سبک و تنوع نقشه‌ها به اوج
شکوفائی رسیدند و در مسیر شهرها و روستا، و معابر کوهستانی و نواحی کویری،
کاروانسرا و رباطهای برون‌شهری و در مراکز اقتصادی و راسته بازارها،
کاروانسرا و رباطهای برون‌شهری با ویژگیهای متفاوت کاربردی احداث شدند.
نمونه‌های بسیار زیبا و جالب توجه از معماری این‌گونه بناها که در سرزمین
پهناور ایران از کرانه‌های رود ارس تا سواحل خلیج فارس به یادگار مانده،
معرف ذوق هنری و مهارت معماران، بنایان و استادکارانی است که در ادوار
مختلف وبا توجه به نیازهای گوناگون، باعلاقه فراوان در طریق تحول، تکامل،
زیبائی و گسترش کاروانسراها به جان کوشیدند. معماری ، عمران ، شهرساز
