مقایسه سیر طرح های جامع تهران با جهان
مقایسه سیر طرح های جامع تهران با جهان
بخشی از مطالب:
طرح جامع جدید تهران، سند راهبردی- ساختاری جهت توسعه پایدار و هماهنگ
کلانشهر تهران و ساماندهی این شهر است. در این سند، با توجه به جایگاه و
نقش جهانی، ملی و منطقه تهران، چشمانداز توسعه ترسیم شده و راهبردهای تحقق
آن (زیست محیطی، اجتماعی – اقتصادی و کالبدی) در زمینههای لازمه مشخص
گردیده است.
در ﻳﻚ گونه ﺑﻨﺪی ﻋﻤﻮﻣﻲ،ﭼﮕﻮﻧﻪ میﺗﻮان طرح ﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮی را ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎی ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
روﻳﻜﺮد آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع برنامه رﻳﺰی و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﻈﺮ ﺷﻬﺮی دسته ﺑﻨﺪی ﻧﻤﻮد
.
ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن می دﻫﺪ ﻛﻪ روﻧﺪ ﺗﻜﻤﻴﻞ اﺳﻨﺎد ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮی ﺗﻬﺮان در
ﮔﺬر زﻣﺎن در ﺟﻬﺖ ارتقای ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻣﻔﻬﻮم ﻣﻨﻈﺮ ﺷﻬﺮی ﺑﻮده اﺳﺖ، اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
در ﺗﺠﺎرب ﻛﺸﻮرﻫﺎی توسعه ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ میﺧﻮرد . در ﻛﺸﻮرﻫﺎی در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ
ﻧﻴﺰ،
ﺗﻐﻴﻴﺮات اﺳﻨﺎد ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮی ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﻳﺠﺎد ﻧﮕﺎه
ﻫﻮﻳﺖ ﮔﺮاﻳﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﻣﻨﻈﺮ ﺑوده است.
ﻣﻨﻈﺮ ﻳﻚ ﺷﻬﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای ازﻋﻮاﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﻣﺼﻨﻮع اﺳﺖ ﻛﻪ تحت ﺗﺄﺛﻴﺮ ویژگیﻫﺎی ﺧﺎص
ﻃﺒﻴﻌﻲ، ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﻗﺘﺼﺎدی آن ﺷﻬﺮ ﺧﺎص ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻣﺤﻞ ﺑﻪ ﻋﻴﻨﻴﺖ
درآﻣﺪن ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺧﺎص آن ﺷﻬﺮ است . ﻣﻨﻈﺮ شهری ﺑﻪ ﻋﻨﻮان مقوله ای ﻣﻄﺮح در ﻛﻴﻔﻴﺖ
و ﻣﻄﻠﻮﺑﻴﺖ ﺷﻬﺮﻫﺎ، واﻗﻌﻲ و ﻋﻴﻨﻲ ﺑﻮده و ﺣﺎﺻﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه و درک ﻣﻈﺎﻫﺮ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن و
ﻣﻠﻤﻮس ﺷﻬﺮ اﻋﻢ از ﺑﻨﺎﻫﺎ، ﻓﻀﺎﻫﺎ، ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ، ﺻﺪاﻫﺎ، ﺑﻮﻫﺎ ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﻬﺮوﻧﺪ
ﺑﺎ ﭘﺪﻳﺪه ﺷﻬﺮ ( در ﻣﻘﻴﺎسﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ، اﻋﻢ از دﻳﺪن ﺷﻬﺮ از دور دﺳﺖ ﻳﺎ ﻫﻨﮕﺎم
ﻗﺮار گرﻓﺘﻦ در ﺷﻬﺮ و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ اﺳﺘﻘﺮار در بناها) اﺳﺖ .
ﻃﺮحﻫﺎی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮی، ﺑﻪ ﻣﻘﻮﻻت و ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺣﻮزه محیطﻫﺎی انسان ﺳﺎﺧﺖ
میﭘﺮدازﻧﺪ و از ﻃﺮﻳﻖ اﺳﻨﺎد ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮی، آﻧﻬﺎ را ﻫﺪاﻳﺖ و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ
ﻣﻨﻈﺮ شهری در مقیاس ﻛﻼن هنگامی ﻣﻄﺮح می ﺷﻮد ﻛﻪ ﻧﺎﻇﺮ به واﺳﻄﻪ ﺣﻀﻮر در مکانی
ﺧﺎص، ﻛﻞ ﺷﻬﺮ و ﻳﺎ ﺑﺨﺶ وسیعی از آن را ﻣﺸﺎﻫﺪه میﻛﻨﺪ . ﻣﻨﻈﺮ شهری در اﻳﻦ
ﻣﻘﻴﺎس ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺨﺺ در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎی ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﺷﻬﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ
ﮔﻴﺮد . آﻧﭽﻪ در اﻳﻦ ﻣﻘﻴﺎس دﻳﺪه ﻣﻲ شود ﺗﺮکیب ﻛﻠﻲ ﺗﻮده ﺑﺎﻓﺖ ﺷﻬﺮ و ﻧﻈﻢ و
اﺳﺘﻘﺮار آن ، تودهﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ , ﻓﻀﺎﻫﺎی باز اﺻﻠﻲ , رﻧﮓ ، ﺷﻜﻞ , ﺧﻂ آﺳﻤﺎن
ﻳﺎ ﻋﻨﺎصر طبیعی شاخص اﺳﺖ .
