طرح ساماندهی بافت فرسوده اراک
طرح ساماندهی بافت فرسوده اراک
بخشی از مطالب:
سهم شهر از بافتهای فرسوده مصوب شهری طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی حدود
454 هکتار بافت فرسوده است و در حال حاضر حدود 14 درصد جمعیت شهر اراک که
اکثریت قریب به اتفاق آنها از طبقات ضعیف هم هستند در این بافتها زندگی
میکنند. نسبت بافتهای ناپایدار به مساحت شهری اراک نیز 7 درصد است.
اراک یکی از کلان‌شهرهای ایران و از بزرگترین شهرهای مرکز ایران و مرکز
استان مرکزی و شهرستان اراک است. جمعیت اراک در سال ۱۳۹۰ خورشیدی برابر با
۵۲۶٬۱۸۲ نفر بوده که از این نظر قطب جمعیتی استان مرکزی و چهاردهمین شهر
پرجمعیت ایران به حساب می‌آید.
از سده دوم اسلامی ناحیه میان همدان، ری و اصفهان عَراق نامیده شد که بعدها
برای تمایز با عراق عرب آن را عراق عجم نامیدند. عَراق معرب اراک است.
اراک نسبت به بسیاری از شهرهای ایران، شهر جوانی محسوب می‌شود. این شهر در
دوران قاجار بنیان گذاشته شده و کمی بیش از دو قرن قدمت دارد. نام شهر که
ابتدا قلعه‌ای نظامی در کنار روستای کرهرود بود قلعه سلطان‌آباد، بعد
سلطان‌آباد عراق و در سال ۱۳۱۶ خورشیدی به اراک تغییر نام داد. بانی شهر
اراک یوسف‌خان گرجی معروف به سپهدار بود که شهر را در طول چند سال و با
هزینه ۲۰۰٬۰۰۰ تومان ساخت. در شهر جدید تمامی تأسیسات شهری از قبیل قنات،
حمام، آب‌انبار، مسجد، مدرسه، سقاخانه، بازار و ارگ حکومتی ساخته شد. با
رونق‌گیری اقتصاد شهر و عبور راه‌آهن سراسری از شهر، مهاجرت به شهر افزایش
یافت.
خصوصیات آب و هوایی شهر اراک
شهر اراک دارای زمستان‌های سرد و مرطوب و تابستان‌های گرم و خشک است و
کوه‌های اطراف شهر، تالاب میقان و دشت فراهان بر آب و هوای آن تأثیر
می‌گذارند. شهر در میان پایکوه‌های داخلی رشته‌کوه زاگرس قرار دارد و از
جمله شهرهای امن از نظر لرزه‌خیزی است که احتمال وقوع زلزله بالای ۵ ریشتر
در آن بسیار ضعیف است.
مردم شهر اراک عمدتاً مسلمان و پیرو مذهب شیعه هستند، اما اقلیتی از مسیحی و
بهائی نیز وجود دارند. زبان مردم، فارسی با لهجه اراکی است.
اراک یکی از شهرهای صنعتی ایران است که از لحاظ گوناگونی محصولات صنعتی،
نخستین، از لحاظ وجود صنایع مادر، دومین و به طور کلی چهارمین قطب صنعتی
کشور محسوب می‌شود. این شهر به واسطه وجود صنایع مادر، تولید ۸۰٪ تجهیزات
انرژی کشور، وجود بزرگترین کارخانه تولیدکننده آلومینیوم کشور و وجود
بزرگترین معدن سدیم سولفات کشور، به‌عنوان پایتخت صنعتی ایران شناخته
شده‌است و به همین دلیل یکی از آلوده‌ترین شهرهای ایران است. طرح جامع کاهش
آلودگی هوای اراک از جمله طرح‌های ملی است که برای کاهش آلودگی شهر به
تصویب رسید، اما اجرای ضعیف آن بعد از چند سال باعث شد تا مردم اراک در سال
۱۳۹۲ خورشیدی به مدت ۱۸ هفته تجمعات اعتراضی نسبت به وضع موجود برپا کنند.
ترافیک و گرانی مسکن از جمله مشکلات دیگر این شهر است.
خصوصیات طرح ساماندهی بافت فرسوده اراک
در طرح ساماندهی بافت فرسوده اراک (کوی رودکی) به شرح موارد زیر پرداخته می شود:
موقعیت بافت های فرسوده
محورها و گره های محدوده
ساختار فضایی و عملکردی
لکه ها و کاربری های مهم
تعداد طبقات
قدمت ابنیه
کیفیت ابنیه
مصالح بنا
دانه بندی قطعات
و…
