پاورپوینت بررسی رفتار سدهای خاکی در زمان ساخت،مطالعه موردی سد طالقان
بخشی از مطالب:
.از زمانهای بسیار دور بنای سدهای خاکی به منظور کنترل و ذخیره آب معمول
بوده است. اما به علت امکانات محدوده و عدم شناخت قوانین مکانیک خاک و
هیدرولیک، ارتفاع سدها و بندهای خاکی از یک مقدار محدودی بیشتر نمی شده
است، هرچند از نظر وسعت و طول سد چنین محدودیتی وجود نداشته است. امروزه با
پیشرفت علم مکانیک خاک و توسعه امکانات تکنولوژی و مطالعات دقیق تر
توانسته اند سدهای خاکی را با ارتفاعات قابل ملاحظه احداث نمایند، بطوریکه
در زمان حاضر از مرتفع ترین سدهای دنیا سدهای خاکی و پاره سنگی هستند. به
علاوه زمین هائی را که سابقاً برای این منظور غیر مناسب تشخیص می دادند هم
اکنون می توانند آنها را برای زیربنای احداث سد خاکی آماده سازند.
مقدمه
مقادیر تنشها و تغییر شکلهای بخشهای مختلف یک سد خاکی یا سنگریز در هنگام
ساخت،در رفتار سد در طول عمر آن بسیار تاثیر گذار است.از پدیده هائی که در
طول ساخت سد امکان وقوع دارد،پدیده قوس زدگی(Arching)در هسته رسی اینگونه
سدها می باشد.
قوس زدگی تاثیر بسزایی در رفتار تغییر شکلی هسته در طول ساخت دارد و همچنین
این امر موجب کاهش سطح تنش در هسته می گردد که احتمال شکست هیدرولیکی در
پروسه آبگیری اولیه را بالا می برد.
.
در مجموع سه عامل موثر در بروز پدیده قوس زدگیعبارتند از:
۱- اختلاف خصوصیات تراکم پذیری میان هسته با فیلتر،زهکش و مصالح پوسته
۲- توپوگرافی دره
۳- هندسه سد
(۱۹۵۷)Bishop برای شرایط زهکشی نشده و(۱۹۶۱) Nonveiller and Anagnosti برای
شرایط کاملا زهکشی شده در سدهای سنگریز با هسته نازک روشهائی را برای
بررسی پدیده قوس زدگی ارائه دادند
پیشرفت در علم اجزا محدود و توسعه مدلهای رفتاری دقیق برای رابطه بین
تنش-کرنش مصالح قابلیت بررسی پدیده قوس زدگی را به صورت دقیق ایجاد کرده
است.چنین تحلیلی توسط (۱۹۹۷)Naylorبر روی سدBelicheانجام شد.چنین مدلی را
بر روی هسته یک سد خاکی Dounias et al(1996)انجام داده اند.بررسی ها نشان
می دهد که هر چه هسته قائم تر باشد و ضخامت آن کمتر باشد،امکان رخ دادن این
پدیده در پایان ساخت بیشتر است.
.
عوامل موثر در رفتار سدهای خاکی
از عوامل موثر دیگر در رفتار سدهای خاکی،میزان فشار آب باقیمانده در هسته
رسی در اثر عملیات ساختمانی است.عموما بیشترین فشار آب حفره ای حین ساخت در
هسته،زمانی ایجاد می گردد که بیشتر از نصف ارتفاع سد ساخته شده باشد.
به دلیل ریزدانه بودن هسته مرکزی و طولانی بودن پروسه تحکیم،عموما زمان
زیادی برای زوال این فشار در هسته نیاز است.مقدار فشار آب حفره ای ایجاد
شده در هنگام ساخت به درجه اشباع اولیه،خصوصیات تراکم پذیری مصالح،نفوذ
پذیری و زمان ساخت و سطح تنش اعمالی بستگی دارد
